Universiteiten

Aanbod van cursussen of instructies

's-Gravenhage:

Koninklijke Bibliotheek: Cursussen: Zoeken in de catalogus, Kennismaken met de KB op het Internet, Toetsen kwaliteit internetbronnen.

Amsterdam (UvA):

De Bibliotheek van de UvA biedt Walk-in courses (in de Engelse taal) en een Nederlandstalige Inloopcursus: zoeken en vinden via de UvA-catalogus en PiCarta. Voor studenten en medewerkers van de UvA is de Webcursus informatie zoeken ontwikkeld: Hoe gebruik je de Digitale Bibliotheek van de UvA om naar informatie te zoeken in catalogi, elektronische tijdschriften, databases en in het World Wide Web?
In de nieuwe webcursus Cursus Informatie zoeken bij de UBA (per 31 mei 2003) is ook TILT geïntegreerd. De cursus is bedoeld voor *alle* studenten en medewerkers van de UvA en is niet gericht op een bepaald vakgebied. Vanuit de modulair opgebouwde webcursus wordt verwezen naar vervolgcursussen, zoals Endnote en de vakspecifieke cursus Literatuurzoeken via PubMed voor Geneeskundestudenten; andere vakspecifieke vervolgcursussen worden later toegevoegd. De bibliotheek biedt diverse Gidsen en handleidingen .
In het bachelor-programma van de verschillende studierichtingen binnen de humaniora is het onderdeel Academische vaardigheden I: onderzoek opgenomen: het leren doen van literatuuronderzoek in het eigen vakgebied; de module wordt ondersteund met een digitale leeromgeving (Blackboard).
De WID (Wetenschappelijke Informatiediensten) -Bèta Bibliotheek biedt voor 2e jaars Bio-medische wetenschappen het college Informatie Zoeken; hiervoor zijn diverse materialen beschikbaar zoals de PowerPoint-presentatie van het college, een uitgebreide Handleiding voor het gebruik van Catalogi, Bibliografieën en Internet [pdf-bestand 1,3 Mb] en de Webcursus SNEL OP WEG: Een handleiding voor informatie zoeken in diverse online systemen.
In de Faculteit Rechtsgeleerdheid worden er bij de Algemeen Juridsche Bibliotheek (AJB) en de Bibliotheek Internationaal Recht (BIR) een paar keer per jaar cursussen gegeven: · Zoeken naar Juridische Literatuur en · Zoeken naar Wetgeving en Jurisprudentie.

Amsterdam (VU):

Bij de Universiteitsbibliotheek vinden we een verwijzing naar Webcursussen informatievaardigheden: Bibliotheekinstructies en webcursussen. Aangeboden worden o.a. drie Online webcursussen: Economische wetenschappen en Bedrijfskunde; Psychologie en Pedagogiek; Sociaal-Culturele wetenschappen. Het informatiebulletin BEEP van de Humaniora-bibliotheek geeft informatie over Introducties Literatuurzoeken: Catalogi - INS & OUTS, TIPS & TRUCS (VU-catalogi, NCC, PICARTA) voor studenten en medewerkers van de Humaniorafaculteiten Letteren, Theologi/R&L en Filosofie. Bij Geesteswetenschappen geeft de Bibliotheek Filosofie, in samenwerking met de Bibliotheek Theologie en de Bibliotheek Godsdienstwetenschappen/Orientalia tenminste 3x per jaar een set instructies: de zoekmogelijkheden van de OPC; het zoeken via Internet; het gebruik van 1 of meer CD-Roms. Bij de Bibliotheekafdeling Handschriften & Oude drukken vinden we onder Faciliteiten Instructies en rondleidingen. Alleen bij de bibliotheek Rechten het onderdeel Instructie opgenomen in het studieprogramma; daarnaast worden hier instructie-programma's voor vrije inschrijving aangeboden. Kies achtereenvolgens Faciliteiten => Instructie. Bij Psychologie en Pedagogiek is een Webcursus literatuur zoeken in bewerking.
Bij Bibliotheekafdeling Bètawetenschappen [zoek via > Literatuur zoeken >] wordt een Wekelijks instructie uur geboden, een uur persoonlijke instructie bij het zoeken naar literatuur in catalogi, databases, elektronische tijdschriften en internet bronnen.

Delft:
De lerende bibliotheek (Jaarverslag 2001)

De centrale bibliotheek heeft een: Aanbod van cursussen. Op de startpagina's van de afzonderlijke faculteiten vinden we: Onderwijs met o.a. Delftspecial. De TUDelft ontwikkelt DelftSpecial. DelftSpecial komt in een 3-tal versies beschikbaar: als training, als supportsysteem en als onderdeel van de Virtuele Kenniscentra voor Civiele Techniek en Maritieme Technologie.

Eindhoven:

De Centrale Bibliotheek heeft een groot aanbod van Instructies voor de bibliotheek voor verschillende niveau's en er zijn cursussen onderscheiden naar faculteit. Daarnaast biedt de bibliotheek inloopcursussen: specifieke, bestandsgerichte cursussen van ca. 1 uur, bedoeld om basisvaardigheden eigen te maken en vaak gecombineerd met hands-on oefeningen en een cursus Reference Manager. Kern van de geboden online cursus Handleiding literatuuronderzoek is het zoekplan.
De faculteitsbibliotheek Elektrotechniek biedt Bibliotheekinstructie aan voor Eerstejaars (OGO Project 1.1, EIT) en is betrokken bij Methodisch Literatuur Onderzoek / Bibliotheekpracticum E/IT voor studenten ETW/ITW tijdens stage of afstuderenen en de Documentary Information Course, Electrical Engineering.
De faculteitsbibliotheek Technologie Management vezorgt bibliotheekonderwijs: cursussen voor eerstejaars- en ouderejaars studenten en medewerkers van de faculteit, waarin zij wegwijs worden gemaakt in diverse elektronische informatiebestanden op het gebied van Technische Bedrijfskunde en Techniek en Maatschappij. In het kader van het vak Computergebruik (0A102) voor eerstejaarsstudenten Techniek en Maatschappij, verzorgt de faculteitsbibliotheek het onderdeel Informatievaardigheden. Verder verzorgt ze de Kennismakingscursus World Wide Web, en de facultatieve cursus Wetenschappelijke informatie zoeken en vinden, bedoeld voor AIO-ers en ouderejaars studenten Technische Bedrijfskunde en Techniek en Maatschappij.
De faculteitsbibliotheek Wiskunde & Informatica verzorgt desgewenst instructies voor studenten en medewerkers. Er kan een cursus gegeven worden voor beginnende bibliotheekgebruikers (bijv. eerstejaarsstudenten), waarin het gebruik van de bibliotheek en de catalogus uitgelegd worden. Ten behoeve van studenten in de afstudeerfase, AIO’s, OIO’s en medewerkers kan de bibliotheek een cursus Methodisch Literatuuronderzoek verzorgen. Hierin komen het methodisch zoeken en het systematisch gebruik van vakbibliografieën (in gedrukte en elektronische vorm) aan de orde. De faculteitsbibliotheek Technische Natuurkunde verzorgt een bibliotheekinstructie (elektronische bestanden) voor tweedejaars studenten als (verplicht) onderdeel van het tweedejaars practicum. Daarnaast kunnen medewerkers en studenten in de afstudeerfase zich in voorkomende gevallen gericht laten instrueren in het gebruik van een specifieke bron en/of bestand. De bibliotheek WenST, gecombineerde bibliotheek voor de faculteiten Werktuigbouwkunde, Scheikundige Technologie en Biomedische Technologie, verzorgt voor ouderejaars-studenten en medewerkers een cursus over het gebruik van literatuurinformatie en onderwerpsgericht literatuuronderwijs. Ook de faculteitsbibliotheek Bouwkunde verzorgt bibliotheekonderwijs: een algemene, inleidende instructie voor alle eerstejaars en voor ouderejaars het vak Methodisch Literatuurzoeken, en heeft daarnaast een Virtuele wandeling.

Groningen:
Jaarverslag 2002

De Universiteitsbibliotheek heeft op de homepagina via de keuze-optie Instructie een verwijzing naar Bibliotheekinstructie bij de Universiteitsbibliotheek. De instructies bestaan uit de volgende onderdelen: Web based training 'Een Venster op de Wereld': een inleidend overzicht van de faciliteiten en dienstverlening van de RUG-bibliotheken in het algemeen, aangevuld met specifieke gegevens over de UB (met bewegend beeld en geluid); Catalogus trainingmodule: een interactief programma voor het leren zoeken in de Online Publiekscatalogus, NCC, Online Contents en PiCarta, waarbij zoekacties gesimuleerd worden; Cursus Wetenschappelijke Informatie: het leren zoeken op onderwerp, met aandacht voor onder meer wetenschappelijke documenten, Internet, het opzetten en uitvoeren van literatuuronderzoek en het verwerken van zoekresultaten.
De bibliotheek Letteren geeft een overzicht van de bibliotheekintroducties die via Nestor beschikbaar gesteld worden [Indien geen Nestor-account, dan inloggen met de username/password-combi gast/gast.].
De bibliotheek Rechten verzorgt Bibliotheekinstructies, zowel open inloopinstructies als Bibliotheekinstructie voor scriptiestudenten. De Centrale Medische Bibliotheek (CMB) biedt Gidsen en instructies. Op de website van de Bibliotheek Wiskunde en Natuurwetenschappen (FWN) wordt de trainingsmodule bibliotheekcatalogi (OPC4) aangeboden [werkt alleen onder InternetExplorer 5.0 en hoger]. Bij deze bibliotheek is er in de Gebruiksersgids sprake van instructie. De bibliotheek Economie, Bedrijfskunde en Ruimtelijke Wetenschappen biedt Handleidingen en instructies. Deze bibliotheek alsook de bibliotheek Sociale Wetenschappen bieden instructie en ondersteuning aan met behulp van OZOn (Onderwerpsgericht Zoeken Online)

Heerlen:

Bij de Open Universiteit wordt cursuscode: b31111 aangeboden:Literatuurpracticum Inschrijving is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten. Studielast: 1 module.

Leiden:

Bij de Universiteitsbibliotheek is er een aanbod van Instructies, rondleidingen en cursussen. De Walaeus Bibliotheek geeft rondleidingen en PubMed instructie, een cursus Reference Manager en diverse handleidingen.

Maastricht:
Uit jaarverslag 1999; idem rondleidingen Jaarverslag 2001

Bij de Universiteitsbibliotheek vinden we onder Instructies verwijzingen naar: Informatie zoeken op het WWW; TILT; Handleiding UB-catalogi; Catalogus training module. Via de menu-optie 'Over de UB' is een Virtuele rondleiding te vinden, zowel door de lokatie UB Binnenstad, als de lokatie UB Randwijck. Het ingezette beleid blijkt uit het inmiddels afgeronde project Doelmatig omgaan met wetenschappelijke informatie (DOWI) [Onder 'Archief afgesloten projecten'] (zie ook: Publicaties op deze LOOWI site) en het vervolgproject Zelfverklarende UB. De intenties worden ook verwoord in de nota: Vierspan: stategie nota van de Universiteitsbibliotheek met daarin zowel verwijzingen naar de zelfverklarende en de onderwijzende bibliotheek.
Op de "gemeenschappelijke pagina's" van de UB met de faculteiten bij UB en Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde is sprake van Instructions [via menu-optie 'General'] als ook bij die van UB en de faculteit der Gezondheidswetenschappen. Bij deze laatste onder 'Services' een verwijzing naar Instructions Management of Bibliographic Information (MBI); een overzicht van de aangeboden programma-onderdelen is ook te vinden bij Students zoals informatie over Blok 2.7 GW, w.o. het onderdeel Instructions, Management of Bibliographic Information (MBI). Op de Psychologie Portaal van de Universiteitsbibliotheek vinden we onder 'Studenten', via de verwijzing 'Literatuuronderzoek': Opsporen van literatuur, een overzicht van Tips en handleidingen bij het opzoeken en beheren van informatie uit literatuur/informatie bestanden psychologie; in het studieprogramma van de faculteit psychologie treffen we het onderdeel Schrijfonderwijs I: Refereren en essay aan. Op de pagina van UB en Faculteit Rechtsgeleerdheid alleen links naar diverse handleidingen.
In de Geneeskunde Portaal van de Universiteitsbibliotheek vinden we bij Student FdG een informatiepagina bedoeld voor studenten FdG welke als doel heeft "het verlenen van ondersteuning bij het zoeken naar en beheren van informatie ten behoeve van de studie" Hier vinden we o.a. een verwijzing naar de Studiegids 2000/2001, Hoofdstuk 11 Bibliotheek en studielandschap met in het onderdeel Onderwijs:
"De UB participeert in het onderwijs aan de studenten op een aantal momenten in het curriculum. Allereerst is er meteen in de eerste week van het eerste studiejaar een algemene introductie in Bibliotheek en Studielandschap, waarin ook een cursus Zoeken in de catalogus van de UB is opgenomen. In het eerste jaar wordt in blok 1.3 een cursus Management van Bibliografische Informatie gegeven, waarin geleerd wordt om te zoeken in het tijdschriftartikelbestand Medline. Later in de studie wordt ook een cursus gegeven om het persoonlijke kaartenbakprogramma Endnote te leren gebruiken. Dit gebeurt in het kader van de training Wetenschappelijke Vorming voor studenten. Verder is het de bedoeling om een ondersteunende cursus voor Evidence Based Medicine te organiseren in het curriculum. Deze trainingen worden ook op reguliere basis aan studenten en medewerkers gegeven; informatie daarover is te verkrijgen bij de Inlichtingenbalie." De UB-presentaties blok 1.3: Management van Bibliografische Informatie: Pubmed/Medline (december 2003) en blok 2.2: Op zoek naar literatuur over zwangerschap worden hier aangeboden.

Nyenrode:

Bij de Bibliotheek geen verwijzing naar bibliotheekinstructie, wel twee documenten: Introductie bibliotheek en informatiebronnen [pdf formaat, via de menu-optie 'Algemene informatie'] en NYNENRODE [Nyenrode] Guidelines for Literature (re)search [pdf-bestand] Report writing and Bibliographic descriptions. Revised Edition: jan 2001. Ans ter Woerds, Onno Mastenbroek, Dorothé van den Broek. [Kies achtereenvolgens voor de volgende opties: Dienstverlening = 2. Studenten van Universiteit Nyenrode => Nyenrode Guid[e]lines (pdf)]

Nijmegen:
Uit jaarverslag 2002 (zie o.a. pag.13-14);

Bij de Universiteitsbibliotheek treffen we onder Diensten aan: Cursussen en hulp; Bij de bibliotheek B-faculteit wordt Bibliotheekinstructie gegeven [cursussen op verzoek]. Aanbod van instructie is er zowel bij de bibliotheek Gedragswetenschappen (Instructie), de Humaniora bibliotheek ( Instructie [op verzoek]), Managementswetenschappen instructie [op aanvraag]), als de bibliotheek Rechtsgeleerdheid (Instructie, als onderdeel van het onderwijsprogramma in het eerste studiejaar). De bibliotheek Medische Wetenschappen biedt aan Algemene Bibliotheekinstructie en Instructies geautomatiseerde literatuurbestanden. De bibliotheek Sociaal-Culturele Wetenschappen biedt op aanvraag zowel Instructie als rondleidingen; in de curricula van Sociologie, Communicatiewetenschap en CAOS (Culturele Antroplogie en Ontwikkelingsstudies) zijn cursussen Literatuurvaardigheden en Bibliotheekvaardigheden opgenomen.

Rotterdam:

De universiteitsbibliotheek heeft een aanbod aan instructie UB (Kies voor diensten). De Faculteit der Bedrijfskunde en de Universiteitsbibliotheek verzorgen samen de Module Informatievaardigheden bedrijfskunde (zie ook verslag LOOWI 23 maart 2001). Het Infodoc van de Faculteit Sociale Wetenschappen verwijst naar de cursus Zoeken en vinden op Internet. Voor sociale wetenschappen zijn er de online cursussen Informatievaardigheden Bestuurskunde en Sociologie en Informatievaardigheden Psychologie (via Blackboard; inloggen als guest). In vervolg op deze cursussen zijn ook voor andere vakgebieden in Blackboard cursussen Informatievaardigheden ontwikkeld: Gezondheidswetenschappen ; Criminologie; Economie. Ga naar http://www.eur.edu en kies onder 'courses' 'universiteitsbibliotheek'. [eventueel eerst inloggen met "guest" / "guest"] De Medische Bibliotheek heeft zowel Bibliografische Informatie: rondleidingen en gebruikersinstructie, als ook een aantal Handleidingen en FAQs

Tilburg:
Uit Jaarverslag 2000

De Universiteitsbibliotheek heeft een uitgebreid aanbod van cursussen en instructies: Cursussen in de bibliotheek: Zoeken in de informatiebestanden van de bibliotheek en Introductie Brabant-Collectie; Elektronische cursussen: Zoeken op het World Wide Web, Handleiding [zoeken in de] Catalogus UvT, Zoeken naar tijdschriftartikelen (met handleidingen van de belangrijkste algemene bestanden van tijdschriftartikelen: Online Contents UvT, Landelijke Online Contents en JSTOR), Systematisch literatuur zoeken: Learn how to do a systematic literature search? , DEsite, didactische module Europese Unie, Juridische bibliotheek [N.B. plug-in nodig], KB Internet Detective; Speciale instructie voor medewerkers: Demonstratie op de werkplek, Persoonlijke introductie nieuwe medewerkers, Presentaties tijdens vakgroepvergaderingen, Maatwerkcursussen, Bibliotheekinstructie in het curriculum. Bij de enige andere bibliotheek, de Bibliotheek Theologische Faculteit, vinden we een overzicht met theologisch relevante informatiebronnen.
Bij de Faculteit Rechten is informatie te vinden over Computer- en internetfaciliteiten; elektronische informatiebronnen en verwijzingen naar juridisch relevante informatie, o.a. de Tilburg Internet Law Library (TILL), een collectie van rubrieksgewijze aangeboden verwijzingen naar juridische bronnen op Internet en de Juridische Internet Bibliotheek (JIB). Bij de Faculteit Sociale Wetenschappen (FSW) is er de cursus Introductie KUBWeb/GIW (Bibl-Inl.ICT2) in Blackboard [autorisatie vereist (guest)]

Twente:

Op de site van de Dienst Informatietechnologie, Bibliotheek en Educatie (ITBE) - een samengaan van het Centrum voor Informatievoorziening en het DINKEL instituut (de Universiteitsbibliotheek, het Onderwijskundig Centrum en de Twente University Press) van de Universiteit Twente, vinden we via de menukeuze Onderwijskundige ondersteuning onder 'Onderwijskundige innovatie en begeleiding', via 'Cursussen en workshops' en 'Overzicht van de cursussen' de cursus B5 Methodisch informatie zoeken voor wetenschappelijk onderzoekers en docenten. Op geen van de webpagina's van de 11 andere vakgebiedsbibliotheken vinden we een verwijzing naar instructies of cursussen.

Utrecht (UU):
Uit jaarverslag: 1998, 1999, 2000, 2001, 2002

De Centrale Bibliotheek van de Universiteit Utrecht vermelt geen aanbod van cursussen of rondleidingen. Bibliotheek Centrum Uithof (Sociale Wetenschappen, Ruimtelijke Wetenschappen, Theologie, Wijsbegeerte) heeft een aanbod van Instructies en cursussen, handleidingen en tutorials voor zowel studenten als wetenchappelijk medewerkers. Voor de Sociale Wetenschappen is de cursus Omgaan met wetenschappelijke materiaal (Ommat) ontwikkeld. De bibliotheek Diergeneeskunde biedt onder Dienstverlening Rondleidingen en een handleiding literatuur zoeken (Literatuur zoeken anno 2003, deel 1: zoeken op referenties en Practicumopdrachten).
De Letteren Bibliotheek kent de Bibliotheekpagina's per opleiding, waarbij men zich op iedere afzonderlijke pagina voor instructie kan aanmelden. Samen met de opleiding Engelse taal en cultuur is de Research Companion of Onderzoekgids Engelse letterkunde ontwikkeld (2000).

Utrecht (UvH):

De Bibliotheek van de Universiteit van Humanistiek vermeldt (nog) geen aanbod van cursussen of rondleidingen. Er worden cursussen gegeven voor de eerste jaars, die in de afgelopen jaren sterk geschoeid waren op de cursus OMMAT van FSW van de UU

Wageningen:
Uit: Jaarverslag 2002: Van bibliotheekinstructie en literatuurrecherche naar informatievaardigheid

De Universiteitsbibliotheek heeft als aanbod: Courses at Wageningen UR Library (zie ook verslag LOOWI feb. 1999) Overigens treffen we geen vermelding op de website van ELBIN: coo-programma zoeken in bibliografische bestanden. Het "Departement Maatschappijwetenschappen" biedt de cursus: Scholarly Communication and literature retrieval (Prakticum literatuurrecherche) . Bij hetzelfde departement zie ook: C151 Sectie Wetenschappelijke informatievoorziening

Hogescholen

Fontys Hogescholen:

de Fontys Mediatheek presenteert het informatievaardighedenprogramma HIT-Online (ontwikkeld door FSR opleidingsgroep te Eindhoven in samenwerking met de mediatheken van Fontys Hogescholen en de Hogeschool van Amsterdam).

Hogeschool Inholland Alkmaar:

biedt een Informatie zoeken: Zoekwijzer en Handleidingen & cursussen. [Kies in het menu van de bibliotheeksite 'Dienstverlening'.]